Uitzending Oktober 2021

 

Bloed, zweet en tranen, November 2020

 Deze oktober kunnen we terugkijken op een succesvolle missie naar het Sengerema ziekenhuis.  Na anderhalf jaar Covid, konden we eindelijk weer met een voltallig medisch team uit Nederland in Tanzania aandoen.  Natuurlijk met allerlei extra papierwerk en mondkapjes voor het heen en weer reizen.  Al op de eerste dag worden er tachtig patiënten poliklinisch gescreend, om te kijken wie voor een operatie door de Nederlandse chirurgen Bart en Erik in aanmerking komt in de daaropvolgende twee weken.  Maar ook in de dagen daarna worden er nog patiënten aan de lijst toegevoegd.  Jiska blijft druk met de planning hiervan in samenspraak met de verschillende afdelingen van het ziekenhuis. 

Tussendoor, op verschillende momenten, ook midden in de nacht, zijn er spoedopnames en operaties, onder andere vanwege levensbedreigende complicaties en verkeersongelukken.  Michiel en Irma bereiden de anesthesie voor en dienen het toe, terwijl Anja alle medisch benodigdheden voor de ingrepen lokaliseert, organiseert en steriel houdt.  Basisarts Veerle, dochter van Michiel en Anja, wil zich ook specialiseren in de anesthesie en kan mooi allerlei medische hand en spandiensten verrichten rond de diverse ingrepen.  In het kort, 38 operaties op in 8 werkdagen en 3 nachten.  Helaas niet allemaal succesvol, maar gelukkig het merendeel wel.

In totaal zijn er wat minder ingrepen dan in sommige voorgaande missies.  We vermoeden dat dit ook komt door de angst voor Covid.  Al was de Covid afdeling al weer drie weken op non-actief voor onze komst.  Daarnaast speelt ook mee dat van de meeste patiënten ook een eigen bijdrage wordt verwacht in de kosten en dat, aan het eind van de droge tijd, het niet altijd op te hoesten is.  Gelukkig is er ook een vorm van ziektekostenverzekering, die in veel gevallen een deel van de kosten vergoedt.  Op Sengerema wordt nooit iemand met een levensbedreigende aandoening weggestuurd.

Geef iemand een vis en hij heeft vandaag te eten. Leer iemand vissen en hij kan zijn gezin voor de rest van zijn leven onderhouden

Iedereen beseft dat het laten invliegen van medisch specialisten vanuit het buitenland geen structurele oplossing is voor Tanzania.  Tussen de medische ingrepen door, voeren Erik en Jiska Staal daarom gesprekken met het management team en technisch staf van het Sengerema ziekenhuis, met o.a. als doel het beter faciliteren en begeleiden van lokale Tanzaniaanse specialisten in opleiding.  Dat dit niet alleen een probleem is in Sengerema blijkt wel uit het bezoek aan St. Claire, een missie­ziekenhuis op zo’n twee uur afstand.  Ondanks dat dit ziekenhuis veel dichter bij de grote stad Mwanza ligt en veel betere voorzieningen heeft, is er zo’n nijpend tekort aan medisch specialisten dat het, in tegenstelling tot Sengerema, geen spoedeisende hulp kan bieden.

Kortom, met de verhuizing van Erik en Jiska naar Tanzania in het voorjaar van 2022, is het wel duidelijk dat hun werk qua oriëntatie zal verschuiven van de uitvoering van specialistische ingrepen naar het stimuleren van netwerken en capacity building van de Tanzaniaanse medisch-specialistische sector in de regio.  Dit betekent dat een steeds groter deel van hun tijd zal worden ingezet voor het mobiliseren, faciliteren en begeleiden van lokale specialisten.  We ontkomen er niet aan dat er in de komende jaren nog steeds externe specialisten nodig zullen blijven.  Zij kunnen in hun werk model staan voor lokale artsen en hen stimuleren om verder te specialiseren.  Via fondsen uit Nederland is het vervolgens mogelijk om enkele beurzen ter beschikking te stellen en bestaande trainings- en opleidingsplekken te faciliteren binnen Sengerema en andere ziekenhuizen, zoals St. Claire, in de regio.  Tenslotte kunnen toekomstige Nederlandse medische teams ook een rol spelen in de begeleiding van deze specialisten in opleiding, door hen actief te betrekken in hun medische missies.

 
Timon Staal